17 Οκτ 2011

Από τις 19 Οκτώβρη όλοι στους δρόμους


Η γενικευμένη επίθεση του κεφαλαίου στην εργασία είναι σε εξέλιξη. Φυσικά ανθρώπινα δικαιώματα, κοινωνικές κατακτήσεις δεκαετιών, αποτελέσματα κοινωνικών αγώνων, το δικαίωμα στην υγεία, στην παιδεία, εν τέλει το δικαίωμα στην ευτυχή ύπαρξη, όλα θυσία στο βωμό της συγκράτησης του ποσοστού κέρδους του κεφαλαίου, στο βωμό της επίλυσης της κρίσης υπερπαραγωγής που μετεξελίχθηκε σε χρηματοπιστωτική κρίση.

Το περιμέναμε. Το περίμεναν κι αυτοί. Της κυρίας Lagarde της ξέφυγε το καλοκαίρι και είπε ότι στο πλεόνασμα της Γερμανίας οφείλεται το χρέος του Νότου. Η κρίση, δομική κατηγορία του συστήματος, προκύπτει από τις αντιφατικές διεργασίες λειτουργίας του. Δομική κατηγορία ενός συστήματος ανθρωποβόρου που όσο γερνάει τόσο πιο καταστροφικό γίνεται.

Ο κόσμος της εργασίας είναι αυτή τη στιγμή σε φάση στατικής ανοργάνωτης άμυνας, υφιστάμενος συνεχείς ήττες. Το μέγα πλήθος «δειλό και άβουλο αντάμα» δέχεται τα κτυπήματα με υπόκωφα μουγκρητά. Η κοινωνία σιγοβράζει αλλά δε κοχλάζει, δε φουσκώνει να πετάξει το καπάκι. Η πιο μεγάλη νίκη του κεφαλαίου είναι στο ιδεολογικό επίπεδο. Ο ατομικισμός, η αδιαφορία, η κοινωνική κατάθλιψη συντελούν ούτως ώστε η μέχρι στιγμής αντίδραση του κόσμου να εκπλήσσει και αυτούς του ίδιους τους κρατούντες για την υποτονικότητά της.

Τι να κάνουμε;

Η απάντηση είναι απλή: να σηκωθούμε από τον καναπέ και την τηλεόραση, να περάσουμε από την κοινωνία του θεάματος στην πραγματική ζωή, να πάμε να βρούμε τους γείτονες που συν-εξανδραποδίζονται. Σε στοιχειακό επίπεδο, από το χωριό και τη γειτονιά, σε πιο προχωρημένο, συμμετέχοντας σε κάθε μορφή συλλογικής δράσης που αναπτύσσεται: συζητήσεις, απεργίες, διαδηλώσεις, δράσεις αλληλεγγύης και αλληλοϋποστήριξης, δράσεις αυτοάμυνας και αυτοοργάνωσης. Να κάνουμε τον υπόκωφο μυκηθμό του ραπιζόμενου ζώου, φωνή οργής και εξέγερσης.

Στις 19 Οκτώβρη πραγματοποιείται γενική απεργία. Πολλά έχουμε να σούρουμε και στην ΓΕΣΕΕ και στην ΑΔΕΔΥ και στους λοιπούς που με τις εκτονωτικές πρακτικές τους έχουν συμβάλει τα μέγιστα στην απομαζικοποίηση των κινημάτων. Όμως ο αποστεωμένος εργατοπατερισμός δεν πρέπει να μας αποτρέπει από το να συμμετέχουμε με τις δικές μας φωνές, με τις δικές μας προτάσεις, με κριτική εποικοδομητική και εξεγερσιακή φαντασία. Μέσα από τη μαζικοποίηση της πάλης των παλιών και νέων συλλογικοτήτων μπορούμε να ελπίζουμε στην ανάσχεση της επίθεσης του κεφαλαίου. Το διακύβευμα είναι μεγάλο. Οι μέχρι τώρα ήττες του κόσμου της εργασίας θα φαίνονται πταίσματα σε σχέση με αυτό που έρχεται, αν η επίλυση της κρίσης συντελεστεί σύμφωνα με τα συμφέροντα του κεφαλαίου. Σε μια παγκοσμιοποιημένη οικονομία προς όφελος των αφεντικών, θα σημαίνει κινεζοποίηση του επιπέδου ζωής των εργαζομένων, και όχι μόνο της Ελλάδας βέβαια.

Ας παλέψουμε λοιπόν για την επίλυση της κρίσης προς όφελος της εργασίας. Όλοι στους δρόμους από τις 19 Οκτωβρίου και όσο χρειαστεί για να πετύχουμε:
  • Στάση πληρωμής του χρέους 
  • Κρατικοποίηση και ενοποίηση όλων των τραπεζών 
  • Άρση των μέτρων του μεσοπρόθεσμου 
  • Δραστική αύξηση της φορολόγησης στο κεφάλαιο και στην εκκλησιαστική περιουσία.  
Όλοι στους δρόμους για να οργανώσουμε και να εντείνουμε την οικονομική ανυπακοή, να οργανώσουμε μηχανισμούς αλληλοϋποστήριξης για τα ήδη πάμπολλα θύματα της κρίσης.




Πρωτοβουλία για την Αντικαπιταλιστική Συσπείρωση
στο Δήμο Καντάνου-Σελίνου

Ανοιχτή Συνέλευση από Χωριά Βορειοδυτικής Κρήτης

8 Ιουν 2011

Εν οίκω: Συνάντηση οικο-καλλιεργητών και οικο-χειροτεχνών. 17-19 Ιουνίου 2011 Ηράκλειο



Εν οίκω: 17-19 Ιουνίου, Πάρκο Γεωργιάδη, Ηράκλειο


Τι σκεφτόμαστε; 

Όσοι απαρτίζουμε τη συνάντηση «Εν Οίκω» δεν είμαστε μέλη κάποιο συστημένου σωματείου. Δουλεύουμε συλλογικά και με τη σκέψη μας στραμμένη σε μια αυτοοργανωμένη κοινωνία. Δεν υπάρχουν χορηγοί, αρχηγοί και ψηφοφορίες. Εμπνεόμαστε από τη σκέψη για οικοκαλλιέργεια. Δε χρησιμοποιούμε χημικά λιπάσματα, αναπαράγουμε παλιές μεθόδους καλλιέργειας και αντιστεκόμαστε στην επιβολή γενετικά τροποποιημένων οργανισμών (μεταλλαγμένα) σε γεωργικά και κτηνοτροφικά προϊόντα. Στηρίζουμε τις ντόπιες ποικιλίες σπόρων τόσο στο τριήμερο με πάγκο αφιερωμένο στους σπόρους, όσο και στην καθημερινή μας ζωή καλλιεργώντας τους στα χωράφια μας.
Στη Συνάντηση συμμετέχουν καλλιεργητές με ή χωρίς πιστοποίηση, αρκεί να μη μεταπωλούν προϊόντα άλλου με σκοπό το κέρδος. Δίνουμε έμφαση στην οικοχειροτεχνία χρησιμοποιώντας υλικά φιλικά σε μας τους ίδιους και το περιβάλλον. Αποφεύγουμε τα τυποποιημένα βιομηχανικά προϊόντα και υποστηρίζουμε την αξία και τη χαρά της προσωπικής δημιουργίας. Μέσα από τα σεμινάρια που πλαισιώνουν την έκθεση προτρέπουμε όποιον θέλει να μάθει με μας να δημιουργεί τα δικά του χειροτεχνήματα.


Στόχοι της Συνάντησης είναι:



  • Να μας γνωρίσουν από κοντά οι επισκέπτες και με εμπιστοσύνη να προμηθεύονται άμεσα τα προϊόντα γης και χειροτεχνήματα, χωρίς την παρεμβολή μεσάζοντα.
  • Να ενημερώσουμε για τις δυνατότητες της οικολογικής γεωργίας ως λύση στα αδιέξοδα της συμβατικής.
  • Να μοιραστούμε τη μαγεία του να φτιάχνει κανείς μόνος του αντικείμενα από φυσικά και ανακυκλώσιμα υλικά.
  • Να δούμε θέατρο, να παίξουμε, να ακούσουμε μουσική, να χορέψουμε»...


ΤΟ ΠΡΟΓΡΑΜΜΑ

Εκτός από την έκθεση των προϊόντων των οικο-καλλιεργητών και των οικο-χειροτεχνών καθώς και τους πάγκους των συλλογικοτήτων οι επισκέπτες στο «εν οίκω» θα μπορούν να παρακολουθήσουν ελεύθερα μια σειρά από 
δραστηριότητες όπως σεμινάρια, εκδηλώσεις, εργαστήρια, ενημερώσεις και συζητήσεις, το πρόγραμμα των οποίων μπορείτε να δείτε παρακάτω.

Παράλληλα με τις δραστηριότητες για τους ενήλικες, υπάρχει 
για τα παιδιά κάθε ηλικίας και για όλο το τριήμερο, ένα πρόγραμμα γεμάτο παιχνίδια, κατασκευές, παραμύθια, κουκλοθέατρο και θεατρικό παιχνίδι.

Κάθε βράδυ μετά τις 10 η σκυτάλη θα δίνεται στους
 μουσικούς και τα συγκροτήματα για να ακούσουμε μουσική να τραγουδήσουμε και να χορέψουμε.

Θα λειτουργεί 
κουζίνα και καφενείο για τους συμμετέχοντες και τους επισκέπτες.

Οι επισκέπτες μπορούν, αν το επιθυμούν, να ζητήσουν από την Υποδοχή να συμμετέχουν στις 
εθελοντικές εργασίες του «εν οίκω». Υπάρχει κάτι για όλους.


ΠΡΟΓΡΑΜΜΑ ΔΡΑΣΤΗΡΙΟΤΗΤΩΝ


ΠΑΡΑΣΚΕΥΗ 17 ΙΟΥΝΙΟΥ:
17:00 - 18:00: Κηραλοιφές. Έλενα Σωμαρακάκη
18:00 - 19:30: Οργόνη. Μανόλης Ηγουμενάκης
19:30 - 20:30: Οινοποίηση χωρίς χημικά. Κοινότητα Ηλέσιον
20:30 - 22:00: Σπόροι, πατέντες και νομοθεσία. BiotechWatch.gr

ΣΑΒΒΑΤΟ 18 ΙΟΥΝΙΟΥ:
11:00 - 12:30: Φυτοπροστασία με τη χρήση ωφέλιμων εντόμων. Ρέα Πηγιάκη - Κάλη Χριστοδούλου
12:30 - 14:00: Καλλιεργώντας oικολογικά, λαχανικά και φρούτα στην Πόλη. Μιχάλης Μανιαδάκης
17:00 - 18:00: Καθαρισμός σπιτιού με βότανα και σαπούνια. Μαρία Σκαρλή
18:00 - 19:00: Μποστάνι για αρχάριους. Μανόλης Ηγουμενάκης - Βουμβουλάκης Γιάννης
19:00 - 20:00: Αλληλέγγυο εμπόριο στην καθημερινότητα. Terra Verde
20:00 - 21:00: Το αυτοδιαχειριζόμενο κοινωνικό κέντρο Can Mas Deu στην Ισπανία. Κολεκτίβα Ν. Γουινέα
21:00 - 22:00: Παραδείγματα μικρών αυτοργανωμένων δράσεων. Αλεξάνδρα Κυπριωτάκη

ΚΥΡΙΑΚΗ 19 ΙΟΥΝΙΟΥ:
10:00 - 11:00: Τυροκομική. Γερακιανάκης Κώστας
11:00 - 12:00: Κατασκευή κοσμήματος. Ειρήνη Κοκκινάκη
12:00 - 13:00: Ενεργειακή υπόσταση τροφών. Πέτρος Βασιλείου
13:00 - 14:00: Συζήτηση για το αγροτικό ζήτημα. Ανοιχτή συνέλευση Χωριών ΒΔ Κρήτης
15:00 - 18:00: Συνέλευση
18:00 - 19:30: Σπιτικό φαρμακείο με βότανα. Φωτεινή Γεωργούση
19:30 - 21:00: Αεροδρόμιο Καστελλίου, ενημέρωση και συζήτηση. Οικολογική Παρέμβαση Ηρακλείου και Πρωτοβουλία Πολιτών Πεδιάδας
21:00 - 22:00: Φυσική δόμηση με πηλό. πηλΟίκο

ΠΑΡΑΛΛΗΛΑ:
Παρασκευή στο Καφενείο:19:00 - 20:00:  Παρουσίαση της εφημερίδας "Άπατρις", συζήτηση. 
Κυριακή στο χορτάρι:
10:00 - 11:30: Stretching. Φυσαλίδα
12:00 - 13:30: Κατασκευή μικρής ανεμογεννήτριας. Κολεκτίβα Ν. Γουινέα
Κυριακή στο Καφενείο:
19:00 - 20:00: Παραγωγή καυσίμων και διάσπαση νερού. Καλογεράκης Μιχάλης


ΠΑΙΔΙΚΟ ΠΡΟΓΡΑΜΜΑ


ΠΑΡΑΣΚΕΥΗ 17 ΙΟΥΝΙΟΥ:
17:30 - 19:00: Φωλιές πουλιών. Βίκη Δασκαλάκη
19:00 - 20:30: «Η πλατεία των ονείρων μου...». Τζώρτζια Κυπριωτάκη, Κατερίνα Μάδη, Έλενα Μαράκη, Μαρία Παντερή, Έρη Πουλιανάκη, Πελαγία Φέξη.
20:30 - 21:30: «Το δέντρο που έδινε και άλλα θαυμαστά οικοπαραμύθια». Αφήγηση παραμυθιού με τη Ζωή Νικητάκη.

ΣΑΒΒΑΤΟ 18 ΙΟΥΝΙΟΥ:
10:30 - 11:30: Πηλός για παιδιά. Σοφία Παλαμπουγιούκη.
11:30 - 13:00: Κούκλες Κουκλοθέατρου. Ομάδα “Kύκλω”.
13:00 - 14:30: Κατασκευή παιδικών μουσικών οργάνων. Στέκι Αγίας Τριάδας.
Κενό του μεσημεριού
17:30 - 19.:00: «Η Κάρλα Μπισκότο και το κυνήγι της μυστικής συνταγής». Κάκια Καλαντζίδου.
19:00 - 20.:30: Κατασκευές με ανακυκλώσιμα υλικά, Αλεξάνδρα Οdett Κυπριωτάκη.
20:30 - 21:30: «Και με ήλιο και με θάλασσα», μουσική αφήγηση παραμυθιών και θεατρικό παιχνίδι. Σύλλογος καλλιτεχνών ΚΑΤΑΡΤΙ, Άλκης Πασχαλίδης - Μαρία Τσουκνάκη.

ΚΥΡΙΑΚΗ 19 ΙΟΥΝΙΟΥ:
10:30 - 12:30: Παιχνίδια με λάσπη και σπόρους, με τους “Φτού και Βγαίνω”.
12:30 - 13:30: «Παραδοσιακά παραμύθια από την Ελλάδα και την Αφρική». Αφήγηση παραμυθιών με την Πελαγία Φέξη και το Γιώργο Παπαϊωάννου.
Κενό του μεσημεριού
18:00 - 19:30: «Τι σε κάνει χαρούμενο;». Χριστίνα Αρχοντάκη, Αντωνία Δαρδιώτη, Κατερίνα Μάδη.
19:30 - 20:30: «Το κομμάτι που λείπει», Κουκλοθέατρο με τους “ναι μεν, αλλά...”




η ιστοσελίδα του εν οίκω:
http://en-oiko.blogspot.com/

από το αρχείο:
Εν οίκω 2010



28 Μαΐ 2011

Στρατόπεδο Μαρκόπουλου: 5η Γιορτή διεκδίκησης


5η Εκδήλωση-Γιορτή Σάββατο 4 Ιούνη από τις 6:00 μ.μ.
ΣΤΗΝ ΠΥΛΗ ΤΟΥ ΣΤΡΑΤΟΠΕΔΟΥ
ΜΑΡΚΟΠΟΥΛΟΥ




ΠΡΟΓΡΑΜΜΑ


6:30 Ποδηλατοπορεία από τους Ποδηλάτρεις με αφετηρία το δημαρχείο.

Από τις 6:00 και μετά:
  • Ζωγραφική και πηλός
  • Θεατρικό παιχνίδι
  • Δημιουργική απασχόληση παιδιών προσχολικής ηλικίας
  • Χαριστικό παζάρι
  • Φαγοπότι
Από τις 8:00 συναυλία με: Χαλικούτηδες, Εντέχνως Λαϊκοί, Λεωνίδα Λαϊνάκη


Διαβάστε: Το στρατόπεδο Μαρκοπούλου δεν είναι για ξεπούλημα (από την πρωτοβουλία χανιωτών για το στρατόπεδο Μαρκοπούλου)


21 Απρ 2011

Τι ήταν η εξέγερση του Κιλελέρ;


Τα γεγονότα του Κιλελέρ -η συμπλοκή δηλαδή έξω από το χωριό του Κιλελέρ στις 6 Μαρτίου 1910 και οι συγκρούσεις που ακολούθησαν στο συλλαλητήριο της Λάρισας- καθώς και τα συλλαλητήρια των επόμενων ημερών σε Καρδίτσα και Τρίκαλα ήταν η κορύφωση μιας εξέγερσης που διήρκεσε σχεδόν 30 χρόνια. Μετά το Κιλελέρ, η σύγκρουση κολίγων και τσιφλικάδων αρχίζει να περνά όλο και περισσότερο από τα χέρια των ανθρώπων που δούλευαν τη γη στα χέρια αυτών που υποτίθεται ότι τους εκπροσωπούσαν, από το χωράφι δηλαδή και τις κοινότητες στα έδρανα της Βουλής. Από την αρχή βέβαια το αγροτικό ζήτημα εξελισσόταν παράλληλα σε δύο επίπεδα: το αγροτικό ζήτημα των κοινοτήτων του θεσσαλικού κάμπου ήταν αυτό της βίαιης σύγκρουσης με τα όργανα των τσιφλικάδων. Το αγροτικό ζήτημα της Βουλής ήταν η σύγκρουση ανάμεσα στους ξεπερασμένους ιστορικά γεωκτήμονες και σε όσους επιθυμούσαν τον -έστω και καθυστερημένο- αστικό εκσυγχρονισμό της Ελλάδας.

«πού ‘σαι καημένο τουρκικό!»

Με τη φράση αυτή αναπολούσαν οι καλλιεργητές του κάμπου την εποχή που η γη τους αποτελούσε τμήμα της οθωμανικής αυτοκρατορίας. Το γιατί, δεν είναι δύσκολο να το αντιληφθούμε. Για να πάρουμε όμως τα πράγματα από την αρχή, θα πρέπει να πάμε στα 1881, όταν το μεγαλύτερο κομμάτι της Θεσσαλίας και η επαρχία της Άρτας αποσπώνται από την καταρρέουσα οθωμανική αυτοκρατορία και προσαρτώνται στο νεοελληνικό κράτος, όπως όριζαν οι συνθήκες του Βερολίνου (1878) και της Κωνσταντινούπολης (1881). Μέχρι τότε η γη δεν ανήκε σε κανέναν, παρά μόνο στον Αλλάχ. Ωστόσο, με αποφάσεις του Σουλτάνου, κομμάτια γης αποδίδονταν σε τοπικούς άρχοντες ή σε μοναστήρια, τα οποία διατηρούσαν πάνω στις συγκεκριμένες γαίες μόνο ένα είδος επικαρπίας/κατοχής, αφού η έννοια της ιδιοκτησίας δεν υπήρχε στο οθωμανικό δίκαιο. Στα πλαίσια αυτά οι καλλιεργητές ή οι κοινότητες καλλιεργητών για τις μεγαλύτερες εκτάσεις, ήταν υποχρεωμένοι να αποδίδουν στον επικαρπωτή/κάτοχο το μισό ή το ένα τρίτο του καθαρού προϊόντος, εφόσον αυτό υπήρχε. Το καθεστώς αυτό εξασφάλιζε σε γενικές γραμμές τους πόρους των καλλιεργητών και τους προστάτευε από τις κακές χρονιές, τις καταστροφές ή τις λεηλασίες, ενώ οι σχέσεις των κοινοτήτων με την κεντρική εξουσία ήταν χαλαρές και μάλλον απόμακρες.
Στα τρία όμως χρόνια που μεσολάβησαν ανάμεσα στις δύο προαναφερθείσες συνθήκες (1878-1881) οι επικαρπωτές των γαιών αυτών σπεύδουν να πουλήσουν τη γη που δεν τους ανήκει· η αυτοκρατορία ξεψυχάει και τα τσιφλίκια ξεπουλιούνται σε εξευτελιστικές τιμές. Αγοραστές είναι σχεδόν πάντα πάμπλουτοι έλληνες του εξωτερικού, οι γνωστοί ανιδιοτελείς πατριώτες και εθνικοί ευεργέτες. Έτσι, ό,τι ίσχυε μέχρι τότε ανατρέπεται ουσιαστικά σε μία νύχτα και ο κάμπος υπάγεται από το οθωμανικό στο ελληνορωμαϊκό δίκαιο ως δια μαγείας. Οι γη έχει πλέον ιδιοκτήτη, οι καλλιεργητές της και τα υπάρχοντά τους αποτελούν μέρος αυτής της ιδιοκτησίας, ενώ η κεντρική εξουσία κάνει την εμφάνισή της με ποικίλους τρόπους και αγκαλιάζει ασφυκτικά τους υποτελείς της. Γιατί, αν και οι ελληνικές αρχές εγκαθίστανται επίσημα στη Θεσσαλία τρεις μήνες μετά την προσάρτηση, έχουν προηγηθεί οι επιστάτες των νέων ιδιοκτητών, συνεπικουρούμενοι φυσικά απ’ όλους τους προστάτες της ατομικής ιδιοκτησίας: τους δημοσιογράφους, την εκκλησία, τη χωροφυλακή, το στρατό, τη δικαιοσύνη, τους δημάρχους  και νομάρχες και την πλειοψηφία των βουλευτών. Ανάμεσα στους τελευταίους φιγουράρουν και οι περισσότεροι τσιφλικάδες ή οι δηλωμένοι εκπρόσωποί τους.
Η απάντηση των κοινοτήτων του κάμπου είναι άμεση. Η εξέγερση ξεκινά με την εμφάνιση των τραμπούκων των τσιφλικάδων. Σε ένα πρώτο επίπεδο εκδηλώνεται αυθόρμητα με ξυλοδαρμούς ή και δολοφονίες επιστατών, πυρπολήσεις αποθηκών, συγκρούσεις με τη χωροφυλακή και το στρατό. Σε ένα δεύτερο επίπεδο και με το πέρασμα των χρόνων, δημιουργούνται τοπικές αγροτικές ενώσεις σε όλο τον κάμπο που προσπαθούν να οργανώσουν τον αγώνα αλλά και να τον μεταφέρουν σε ένα πιο «πολιτισμένο» επίπεδο.
Εμπνευστές αυτών των ενώσεων είναι αγρότες, τεχνίτες ή επαγγελματίες αλλά κυρίως είναι οι μορφωμένοι γόνοι των κολίγων, δικηγόροι, δημοσιογράφοι ή γιατροί. Οι ενώσεις αυτές λειτουργούν δημοκρατικά, θέτουν ως στόχο τους την (υπό ποικίλες συνθήκες) απαλλοτρίωση των τσιφλικιών, έχουν επαφές με τους βουλευτές που υποστηρίζουν την απαλλοτρίωση, παρεμβαίνουν με διαβήματά τους στη Βουλή, αλλά και διοργανώνουν όλα τα μεγάλα συλλαλητήρια στις μικρές ή μεγαλύτερες πόλεις του κάμπου, ανάμεσα τους και τα συλλαλητήρια που οδήγησαν στα γεγονότα του Κιλελέρ.
Βέβαια, η  αυθόρμητη και βίαιη αντίσταση των καλλιεργητών εξακολουθεί παράλληλα και δεν διακόπτεται ούτε χαλιναγωγείται από τις ενώσεις· δεν θα μπορούσε άλλωστε. Αντίθετα, οι τελευταίες χρησιμοποιούν πολλές φορές και με έξυπνο τρόπο το ανεξέλεγκτο των καλλιεργητών, για τις πιέσεις που ασκούν στην Βουλή και στην κυβέρνηση.
Τώρα, παρόλο που στα συλλαλητήρια της περιόδου μαρτυρείται πως ανέμιζαν μαύρες και κόκκινες σημαίες και κάποιοι βουλευτές διαμαρτύρονται για «αρχάς αναρχισμού ή σοσιαλισμού», «δημαγωγούς» και «αντεθνικούς σκοπούς» ενώ ορισμένοι δημοσιογράφοι αποφαίνονται πως «ήρξαντο να αναφαίνονται εκ μέρους των χωρικών αναρχικές τάσεις», η εμπλοκή των σοσιαλιστών της εποχής στο αγροτικό κίνημα τουλάχιστον μέχρι το 1910 είναι ένα σημείο ιδιαίτερα σκοτεινό. Ο ιδιόμορφος αναρχο-σοσιαλιστής Μαρίνος Αντύπας είναι η μόνη σίγουρη περίπτωση γνωστού σοσιαλιστή που συμμετείχε στο αγροτικό κίνημα. Από το καλοκαίρι του 1906 που βρέθηκε στο τσιφλίκι ενός θείου του στη Θεσσαλία με σχέδια για εφαρμογή του σοσιαλισμού, μέχρι τη δολοφονία του το Μάρτιο του 1907, γύριζε στις κοινότητες του κάμπου με σύντροφό του το λαρισαίο Θανάση Καραλόπουλο παρακινώντας τους κολίγους σε εξέγερση. Από ‘κει και πέρα, το «αναρχο-αθεϊστικό» (όπως εύστοχα χαρακτηρίστηκε από τους αντιπάλους του) κίνημα του Βόλου και της Λάρισας, με επίκεντρά του τα εργατικά κέντρα των δύο πόλεων, συνδέθηκε με το αγροτικό κίνημα, όμως αυτό έγινε κυρίως μετά την εξέγερση του 1910.
Όλα αυτά λοιπόν, με στιγμές έντασης και περιόδους ύφεσης μέχρι το 1923, όταν ο πραξικοπηματίας Πλαστήρας και οι συνθήκες τις εποχής βάζουν μια και καλή το νεοελληνικό κράτος στο δρόμο της αστικής δημοκρατίας, απαλλοτριώνοντας τα τσιφλίκια (με αποζημιώσεις φυσικά για τους τσιφλικάδες) και μοιράζοντας τη γη στους πρώην κολίγους και νυν μικροϊδιοκτήτες…

Για ποιον ήταν νίκη η «λύση» του αγροτικού ζητήματος;

Για τους αστούς πολιτικούς, τους καπιταλιστές που δε συνδέονταν με τη γη αλλά και για τους ανιδιοτελείς υποστηρικτές των κολίγων ήταν σίγουρα μια μεγάλη νίκη η επικράτηση έναντι των οπαδών ενός (ανύπαρκτου εξάλλου για το βαλκανικό χώρο) γαιοκτητικού παρελθόντος, που έμπαιναν εμπόδιο στην επιδιωκόμενη αστική καπιταλιστική ανάπτυξη.
Για τους οπαδούς ενός κακοχωνεμένου μαρξισμού με το ντετερμινιστικό του κομμάτι ασφαλώς υπερτονισμένο, ήταν ένας θρίαμβος: επιτέλους θα διαλύονταν οι παραδοσιακές κοινότητες, επιτέλους θα γέμιζε ο κάμπος εργοστάσια, επιτέλους θα προλεταριοποιούνταν ο πληθυσμός της υπαίθρου, επιτέλους η ιστορία θα περνούσε στο επόμενο στάδιο και θα άνοιγε ο δρόμος για το μεθεπόμενο…
Για τους ίδιους τους καλλιεργητές τώρα και τις κοινότητές τους, η ατομική/οικογενειακή καλλιέργεια και ο πολυτεμαχισμός της γης ήταν μια σαφέστατη βελτίωση σε σχέση με το δουλοκτητικό καθεστώς της περιόδου μετά το 1881. Αν, ωστόσο, αυτό που διεκδικούσαν οι αυθόρμητες λαϊκές εξεγέρσεις ήταν η χαμένη ελευθερία που έχαιραν οι κοινότητες επί οθωμανικού καθεστώτος, προσδίδοντας έτσι στους αγώνες χαρακτηριστικά και στόχους πολύ πιο ελευθεριακά από τα αντίστοιχα των δημοκρατών εκπροσώπων τους αλλά και των σοσιαλιστών της εποχής, τότε η «λύση» ήταν ένας καθαρός συμβιβασμός.
Η παρακαταθήκη όμως αυτού του αγώνα και οι μνήμες λαϊκής αντίστασης υπήρξαν ανεκτίμητα και στην ιστορία της αυτονομίας που γράφουν οι από κάτω στον ελλαδικό χώρο η συγκεκριμένη περίοδος είναι από τις πιο σημαντικές, αν και ελάχιστα γνωστή και βαριά διαστρεβλωμένη και αφομοιωμένη απ’ τους μηχανισμούς της κυριαρχίας.

Βιβλιογραφία:
  1. Γιάννης Κορδάτος, «Ιστορία του αγροτικού κινήματος στην Ελλάδα», εκδ. Μπουκουμάνη, 1973
  2. Λάζαρος Αρσενίου, «Το έπος των Θεσσαλών αγροτών και οι εξεγέρσεις τους 1881 – 1993», εκδ. Φ.Ι.Λ.Ο.Σ., Τρίκαλα 1994
  3. Χρήστος Βραχνιάρης, «Ανάμεσα σε δύο εξεγέρσεις Κιλελέρ 1910 – Τρίκαλα 1925», εκδ. Αλφειός, 1985
  4. Γιώργος Δ. Καρανικόλας, «Κιλελέρ», εκδ. Γραμμή, 1980
  5. Κώστας Βεργόπουλος, «Το αγροτικό ζήτημα στην Ελλάδα», εκδ. Εξάντας, 1975

Θ.ΜΠ.
Λάρισα

Δημοσιεύτηκε στην Εφημερίδα Δρόμου Απατρις
(Τεύχος 13-Απρίλιος 2011)

(αναδημοσίευση από candiaalternativa)